Lees even mee met de Tweede Kamerleden in de brief van de staatssecretaris: “Hoewel er in Europees verband geen verbod geldt om roetfilters te verwijderen, wil ik de Regeling voertuigen zodanig wijzigen dat het verwijderen, aanpassen en buiten werking stellen van emissiecontrolesystemen verboden wordt als deze voorzieningen nodig zijn om aan de emissie-eisen te voldoen.”
Dat wil de staatssecretaris doen door zo’n wijziging aan het emissiebeheersingssysteem te zien als een wijziging van de constructie. En zo’n wijziging is alleen toegestaan als het voertuig ook daarna nog voldoet aan de eisen van toelating. Een voorbeeld van zo’n eis is de maximale uitstoot van fijnstof. Voor Euro 5 en 6-personenauto’s is die maximaal 5 mg/km. Tja, en die voertuigen blijven daar alleen onder dankzij een roetfilter.
De staatssecretaris sluit in haar voorstel niet direct aan bij de Euro-emissienormen, maar wil voor voertuigen vanaf DET 1 januari 2011 verwijdering van het roetfilter (of andere delen van het emissiebestrijdingssysteem) niet meer toestaan. Voor dieselbestelauto’s en trucks noemt ze 2012 en 2014.
'In dat geval knapt de APK-keurmeester eigenlijk gewoon een klusje op voor het Ministerie van Financiën' |
Voor oudere voertuigen mag het dan wel, maar niet zomaar. De wijziging van de constructie die het verwijderen van het roetfilter ook bij deze oudere voertuigen inhoudt, moet door de RDW worden goedgekeurd en in het kentekenregister vastgelegd. Het voertuig wordt dan als voertuig zonder roetfilter geregistreerd en de eigenaar krijgt te maken met een toeslag op de motorrijtuigenbelasting. Naar verluidt zou die zo’n € 250,- gaan bedragen.
In de praktijk zouden erkende garagebedrijven de ‘wijziging van de constructie’ mogen doorvoeren en zou de APK-keurmeester de controle moeten doen. In dat geval houdt de APK-keurmeester zich niet bezig met milieu of veiligheid, maar knapt hij eigenlijk gewoon een klusje op voor het Ministerie van Financiën.
De staatssecretaris wil deze regels al per 1 juli aanstaande invoeren. Grote vraag: hoe wil ze die regels handhaven? Haar antwoord: “Controle tijdens de APK vanaf het moment van de komende regelwijzigingen: 20 mei 2018”. Vervolgvraag: hoe dan? En die vervolgvraag heeft een beetje haast, want Europa schrijft voor dat APK-regelwijzigingen een jaar van tevoren worden gepubliceerd. Uiterlijk 20 mei 2017 dus. Nog zes weken…
Voorlopig houdt de staatssecretaris het op: “Visuele controle”. Hmm, wat zullen we daar eens van zeggen. Dan wordt het toch vooral een controle op aanwezigheid van het roetfilterhuis. Of daar dan daadwerkelijk een goed functionerend roetfilter in zit? Dat is visueel niet vast te stellen. En het openslijpen en netjes dichtlassen van roetfilterhuizen kun je met een gerust hart aan de roetfilterverwijderaars overlaten…
Maar de staatssecretaris kijkt verder: “In tweede instantie kan een verdergaande roetfiltertest in de APK worden ingevoerd.” Ze schrijft dat hiervoor nog doorontwikkeling van een voor de APK-geschikt meetinstrument en een kostendaling daarvan nodig is. In AMT lieten we eerder al zien hoe lastig het is om door meting vast te stellen of het roetfilter verwijderd is.
Het is duidelijk dat ze mikt op de zogenoemde deeltjesteller. TNO deed er eerder onderzoek naar en maakte toen al een vertaalslag van mg/km naar aantal deeltjes/km. Daarmee sluit zo’n deeltjesmeting aan op de meting in de typegoedkeuring. De huidige opaciteitsmeter, die de lichtabsorptie van het uitlaatgas tijdens een vrije acceleratie meet, kan dat niet. Daar komt bij dat benzinemotoren tegenwoordig ook roetfilters hebben. Daar is een vrije-acceleratiemeting al helemaal niet mogelijk.
Het is duidelijk dat ze mikt op de zogenoemde deeltjesteller |
Op dit moment zijn deeltjestellers bijzonder kostbare apparaten voor laboratoriumtoepassingen. In de Zwitserse tunnelbouw worden ook mobiele varianten gebruikt. Omdat er uit meerdere EU-landen langzamerhand belangstelling voor toepassing van deze apparatuur in de APK ontstaat, werken diverse equipmentfabrikanten op dit moment aan een betaalbare APK-variant.
Kortom, vanaf 1 juli aanstaande is roetfilters verwijderen bij nieuwere voertuigen niet meer toegestaan. Bij oudere voertuigen wel, maar niet zonder vastlegging in het kentekenregister en bijbehorende MRB-verhoging. Vanaf 20 mei 2018 moet de APK-keurmeester er visueel op controleren. Naar verwachting gaat dat niet veel opleveren. Als de voortekenen niet bedriegen doet de deeltjesteller daarom over enkele jaren zijn intrede in de APK. Ok, dat zal een investering vergen, maar in ruil krijgt de roetmeting in de APK dan wel weer echt waarde.
Een AMT Whitepaper over roetfilterproblemen download je hier.